Công ty của bạn trị giá bao nhiêu?

Các nhà đầu tư thì thiếu tiền mặt. Dân số thì bùng nổ. Các hãng nước ngoài hăm hở đầu tư. Điều gì thúc đẩy họ vậy? Một thị trường bán được giá cao dành cho doanh nghiệp của bạn chăng.

Hầu hết các thông tin kinh tế hiện nay dường như đều đang ảm đạm nhưng ít nhất vẫn có một lý do để lạc quan. Bởi dù sao nó vẫn là thời gian tuyệt vời để bán đi doanh nghiệp của bạn.

Chắc là vậy thôi bởi sự suy sụp trong thị trường nhà ở và kết quả của cho vay tín dụng đều đã làm cho các hãng cổ phần tư nhân bị mất đi nhiều hợp đồng trị giá hàng tỷ đô la. Nhưng đầu tư vốn như một sự toàn vẹn thì lại chủ yếu được nhắm vào thị trường mức trung, nơi gồm có những công ty có doanh thu hàng năm dưới 500 triệu đô la còn rất nhiều. Và theo Hiệp hội Vốn Đầu tư Quốc Gia thì các hãng đầu tư vốn một mình đã tăng khoảng 34,7 tỷ đô la trong năm 2007 nhiều hơn so với năm 2006. Còn theo MarketWatch thì những quỹ bảo trợ mới đã tăng lên khoảng 31,5 tỷ đô la. Và đối với những nhà đầu tư đó hay những nhà đầu tư khác thì câu hỏi đặt ra là làm thế nào để tất cả số tiền đó hoạt động được.

Câu trả lời chỉ có thể là công ty của bạn. Để có được một khả năng phán đoán về thị trường nơi nào đang dẫn đầu hiện nay, Inc trong năm năm liền đã tiến hành nghiên cứu với sự cộng tác của Portland, Oregon dựa trên Business Valuation Resources, một nhà cung cấp dữ liệu hàng đầu về các giao dịch của những công ty tư nhân. Các biểu đồ, bảng biểu và các báo cáo dài hàng trang giấy được thực hiện dựa trên 3,838 giao dịch đã hoàn thành từ tháng 1 năm 2004 tới ngày 31 tháng 12 năm 2007 trong 141 ngành nghề kinh doanh. Cũng trong thời gian này, chúng tôi đã tiếp xúc với nhiều nhà môi giới kinh doanh, các chuyên gia về yêu cầu và cả những nhà liên danh cũng như các chuyên gia giá trị về những cơ hội dành cho các chủ doanh nghiệp nhỏ.

Những chuyên gia này đều có cùng một quan điểm lạc quan. Họ cho rằng một trong những tín hiệu cổ vũ cho những người bán hàng – những doanh nghiệp nhỏ – đó là toàn bộ nhóm những người mua mới – những công ty quốc tế – vừa mới bắt đầu rũ bỏ những mệt mỏi về đầu tư tiềm năng ở đây và đang bắt đầu nắm lấy lợi thế của đồng đô la yếu, đồng thời tìm cách xâm nhập vào thị trường Mỹ rộng lớn. Chính David Williams, một nhà lãnh đạo quốc gia về các dịch vụ tư vấn của Deloitte Financial Advisory Services ở thành phố New York cho biết: “Đồng đô la yếu có nghĩa rằng bất kỳ điều gì liên quan tới xuất khẩu đều trở nên hấp dẫn”. Còn Len Russek, người đứng đầu bộ phận M&A quốc tế tại tập đoàn tài chính và kinh doanh Murphy ở Clearwater, Florida thì cho rằng những người mua quốc tế sẽ tranh thủ chộp lấy những nhà cung cấp nguyên liệu và thiết bị xây lắp.

Cung và cầu

Trong khi đó, việc cắt giảm chi phí và thu nhỏ quy mô tập đoàn khiến người Mỹ luôn hướng tới một tín hiệu tích cực về đầu tư. Nhiều người bị cắt giảm trong các tập đoàn này sẽ trở thành những nhà tư vấn hoặc bắt đầu kinh doanh từ tay trắng. Nhưng những người khác lại sẽ đi tìm mua những thứ đã được thiết lập. Và cho dù những người mua tiềm năng này cũng như những nguồn đầu tư vẫn còn rất nhiều thì cũng có nhiều doanh nghiệp đạt tiêu chuẩn trên thị trường vẫn không có người đầu tư. Bởi theo Rose Stabler, quản lý đối tác của Certified Business Brokers ở Houston cho biết: “Không thể nào làm hài lòng được sự đòi hỏi đầu tư của những doanh nghiệp có lợi nhuận đã được thiết lập.” Vậy nên khi bạn kết hợp sự ngắn hạn này với lượng tiền tích cóp được để chờ đầu tư thì điều cuối cùng mà bạn muốn giải quyết chính là phải có một thị trường bán được giá cao. Và điều đó có nghĩa rằng sẽ có rất nhiều vấn đề cũng như nhiều mức giá khác nhau, đặc biệt đối với những công ty trong những lĩnh vực được phát triển mạnh theo xu hướng hiện nay. Những xu hướng mạnh nhất bao gồm:

• Công nghệ và phần mềm. Nếu bạn sản xuất ra phần cứng như thiết bị bán dẫn, các thiết bị lưu trữ hay các bảng mạch, hoặc nếu bạn chào bán các dịch vụ được lập trình tùy biến thì bạn đều có thể mong chờ bán được hàng và thu được khoảng lợi nhuận gấp từ hai đến sáu lần cho công ty mình.

• Năng lượng. Các sản phẩm về dầu mỏ, khai thác dầu và khí đốt cùng những dịch vụ liên quan đều rất mạnh. Thậm chí không cần phải kiểm chứng thì những doanh nghiệp đầu cơ lớn đều đang cố gắng để định hướng cho làn sóng khan hiếm năng lượng tới đây có thể thu về được khoản lợi nhuận khổng lồ.
• Bất cứ điều gì nhắm vào dân số đang già của nước Mỹ. Dược phẩm, chỉnh hình, và cả những tiện nghi cùng đội ngũ y tá có kỹ năng đều đang ngày càng gia tăng theo đại đa số các nhà đầu tư. Bởi chính Ken Oppeltz, giám đốc của VR Business Brokers ở San Diego cho rằng: “Trong khi những người mua có thể xem xét việc thực hiện trước đây của một công ty thì họ cũng đang cố gắng mua cho sau này. Thế nên, điều này có nghĩa rằng họ sẽ sẵn sàng trả một khoản tiền cao hơn cho những thị trường sẽ dành để phục vụ cho những người thuộc thời kỳ bùng nổ dân số.”

Bạn có thể mong chờ những lĩnh vực khác cũng bắt đầu hạ nhiệt. Lấy ví dụ như trong những năm gần đây, có rất nhiều hợp đồng cho các hãng xây dựng nhà ở và những nhà cung cấp các mặt hàng như nội thất hay vật liệu lát sàn, nhưng thị trường nhà ở vẫn cứ yếu kém và điều này sẽ khiến cho những công ty đó rơi vào tình thế rủi ro nhìn thấy rõ. Vậy nên, Ron Johnson, chủ tịch của ABI Business Sales & Mergers ở San Ramon, California đã nói rằng: “Những doanh nghiệp này có thể rất khó bán bởi rất khó nhìn thấy được bất kỳ khoản lợi nhuận nào.” Và nói theo một khác thì những khó khăn đó có thể tạo nên cả một làm sóng về sự hợp nhất, đặc biệt giữa các công ty có quy mô vừa và nhỏ đang muốn thay đổi lại quy mô của mình. Chính thế mà Jeff Snell, một người môi giới tại Enlign Business Brokers ở Raleigh, Bắc Carolina đã nhận xét rằng: “Khi các thị trường bị thu hẹp hơn thì chính những người chủ doanh nghiệp sẽ nhìn sang những người xung quanh và nói ‘Có lẽ chúng ta nên cùng kết hợp với nhau hơn là cứ đấu đá lẫn nhau thế này.”

Hiệu ứng bùng nổ

Cũng như việc bán một ngôi nhà, bán một doanh nghiệp đòi hỏi phải có một khoảng thời gian thực sự phù hợp với tất cả những người muốn bán khi thị trường đó đạt được mức cao nhất. Và nếu những người bán tiềm năng đó cần thêm một lý do khác nữa để quyết tâm hành động thì hãy cân nhắc điều này: Một sự ước lượng khoảng từ 65 tới 75 phần trăm các công ty nhỏ ở Mỹ – khoảng 10 tỷ đô la – dường như sẽ có dấu hiệu “để bán” trong vòng 10 năm tới. Tại sao vậy? Để tránh tình trạng bùng nổ dân số. Bởi theo Stabler thì: “Trong khi xét về trình tự phát triển thì cần phải có một thị trường bán được giá cao, nhưng chúng ta lại đang ở trên đỉnh của việc chuyển đổi thành tình trạng hàng thừa khách thiếu. Vậy nên chỉ có những đứa trẻ sinh ra trong thời kỳ bùng nổ dân số mới chuyển đổi và thúc đẩy được mọi thứ, bởi thế nên không ai tham gia kinh doanh nữa và như vậy họ chẳng còn lựa chọn nào nữa ngoài việc bán doanh nghiệp của mình.” Vậy kết quả sẽ thế nào? Một sự cung cấp quá mức các doanh nghiệp để bán và một lối giải quyết cuối cùng là thị trường bán được giá cao. Hay nói một cách khác, đó là hãy sử dụng tình trạng hiện nay như một hướng dẫn cho điều bạn có thể mong chờ để bán được doanh nghiệp của mình, mà điều này có lẽ sẽ không thể có vào ngày mai đâu.

Theo BWP